Bugun...


Erdem Yücel

facebook-paylas
Marmara’da acıların adası
Tarih: 04-06-2024 11:20:00 Güncelleme: 04-06-2024 11:20:00


Türk tarihindeki önemli olaylardan 27 Mayıs darbesiyle ilgili yorumlarımı önceki yazılarımda gündeme taşımıştım. Bu kez Demokrat Parti’nin son durağı olan Yassıada’dan  söz ederek önceki yazılarımı noktalamak istiyorum.
İstanbul’un yanı başında Marmara Denizinde eski ismiyle Plati olan Yassıada 27 Mayıs darbesinden sonra Demokrat Parti ileri gelenlerinin tutuklandığı,  yargılandığı yer olarak tarihe geçmiştir. Bu konuda onlarca kitap, anı ve makale yazılmış, uzun yıllar acıların adası olarak tanınmıştır. Bir süre önce de adada yapılan beş yıldızlı otel, cami ve yeni yapılanmalarla doğal ve tarihi görünümünü büyük ölçüde yitirmiştir Demokrat Parti ileri gelenlerinin acılarını dile getiren, ölümlerin, şiddetin yaşandığı o adada biraz tarihi bilgisi ve vicdanı olan nasıl tatil yapar? 
Başka bir deyişle Milli Mücadele kahramanlarından Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Adnan Menderes’in başarısız intihar girişimlerinin yaşandığı yerde huzur bulunur mu?  
Sanırım böyle olunca da adada yapılan turistik tesisler rağbet bulmadı işletmeciler sürekli el değiştirdi.
Başlangıçta I.derece doğal sit alanı olan adada bu karar kaldırılarak yatırımın önü açılmıştır. Böyle olunca da Doğal Kültür Varlığı olan adanın betona gömülmesi kaçınılmaz olmuştur. Ada da 125 odalı Katre Island Hoteli, 30 betonarme bungalov, 600 kişilik konferans salonu 1200 kişilik cami, müze, sergi salonu ve sembolik bir deniz feneri yapılmıştır. 
Yassıada Mahkemelerinden önce Deniz Kuvvetlerinin yönetiminde olan adanın yakınında bir de kullanılmaya elverişsiz Sivri Ada vardır. 
Yassıada yaklaşık 185 X 740 metre genişliğinde 183 hektar ölçüsünde, denize dik yamaçları olan çorak bir adadır.
27 Mayıs darbesinden sonra kurulan Yüksek Adalet Divanından (Yassıada Mahkemesi) sonra 1980’li yıllarda bir süre İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesine verilmiş ve bu durum 2013 yılına kadar sürmüştür. Bu tarihten sonra “Kamu İşbirliği Modeliyle” yeni bir projeyle yapılanmaya gidilmiş ve adaya; ne hikmetse  “Demokrasi ve Özgürlükler Adası” ismi yakıştırılmıştır. Adada yaşanmış tarihi olaylar dikkate alınmayarak yeni yapılanmada Yassıada Mahkemesinin yapıldığı mekânlar ve tutukluların kaldıkları odalar başta olmak üzere diğer mekânlar yıkılarak ortadan kaldırılmıştır. Yassıada’da pek çok acılı olaylar yaşanmıştır, Tutuklulardan bazıları yaşamlarını yitirmiş, dayak yiyerek eziyet görmüş bir dönemin ünlü kişileri adeta toplanma kampında bir araya getirilmişti. 
Demokrat Partiyi iktidardan indiren 27 Mayıs darbesini tasvip edenler ve etmeyenler olmuştur.  Bu konuda onlarca kitap makale yazılmış, belgesel ve film yapılmıştır. Bunun en güzel yanıtını yakın dönem tarihçilerden ve orada yaşayanların anılarından öğreniyoruz.  
Yassıada’daki Yüksek Adalet Divanı Tahkikat Komisyonu kurulmasını, Anayasanın çiğnenmesini ve 6- 7 Eylül olaylarını ele almıştı. Onların yanında Bebek davası, köpek davası, külot davası gibi saçma sapan konulara girilmiş, Adnan Menderes’in aşkları da dava konusu olmuştu. Demokrat Parti’nin iktidardaki ilk günlerinde TBMM’den karar alınmadan Kore Savaşına asker gönderilmesine ise nedense değinilmemiştir.
O günlerde radyolarda yanılmıyorsam; saat 20.00 de Yassıada'da yapılan duruşmalar topluma duyuruluyordu O saatte çoğu kişi radyolarının başına geçiyordu.  Ayrıca sanıklar Yassıada da diye bir de ordu foto  film merkezine bir film yaptırılmış ve sinemalarda gösterime girmişti. Bu filmde tutukluların adaya gelişleri, kantinde alış verişleri,  odalarında istirahat etmeleri, kafelerinde birbirleriyle sohbetleri  gösterilmiştir. Filmde her şey güllük gülistanlık gösterilmiştir. İşin gerçek yüzü hiçte öyle değildir: Adaya gelişleri filme çekilmemiştir. Sonradan bir gece tutuklular uyandırılmış ve düzmece çekim yapılmıştır. Bu olaydan etkilenen Celal Bayar bize Yeşilçam filmi çektirdiler diyerek intihara girişmişse de kurtarılmıştır.
 Müze-bilim eğitimi almış bir kişi olarak; bence Yassıada aynen korunmalı ve yapılan eklerle bir müze olarak işlev verilmeliydi. Demokrat Parti liderlerinin, milletvekillerinin ve önde gelen kadrolarının yargılandığı salon ve tutukluların yaşadığı odalar ve diğer bölümler manken ve efeklerle o günler yaşatılmalı ve tarihin bu ilginç ve ibretlik dönemi gözler önüne serilmeliydi. Bu yönde büyük bir tarihi fırsat kaçırılmıştır. 

 



Bu yazı 861 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 38 33 2 3 92 26 102 +66
2 Fenerbahçe 38 31 1 6 99 31 99 +68
3 Trabzonspor 38 21 13 4 69 50 67 +19
4 Başakşehir FK 38 18 13 7 57 43 61 +14
5 Kasımpaşa 38 16 14 8 62 65 56 -3
6 Beşiktaş 38 16 14 8 52 47 56 +5
7 Sivasspor 38 14 12 12 47 54 54 -7
8 Alanyaspor 38 12 10 16 53 50 52 +3
9 Çaykur Rizespor 38 14 16 8 48 58 50 -10
10 Antalyaspor 38 12 13 13 44 49 49 -5
11 Gaziantep FK 38 12 18 8 50 57 44 -7
12 Adana Demirspor 38 10 14 14 54 61 44 -7
13 Samsunspor 38 11 17 10 42 52 43 -10
14 Kayserispor 38 11 15 12 44 57 42 -13
15 Hatayspor 38 9 15 14 45 52 41 -7
16 Konyaspor 38 9 15 14 40 53 41 -13
17 MKE Ankaragücü 38 8 14 16 46 52 40 -6
18 Fatih Karagümrük 38 10 18 10 49 52 40 -3
19 Pendikspor 38 9 19 10 42 73 37 -31
20 İstanbulspor 38 4 27 7 27 80 16 -53
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 34 24 7 3 77 31 75 +46
2 Göztepe 34 21 6 7 60 20 70 +40
3 Sakaryaspor 34 17 8 9 50 35 60 +15
4 Bodrumspor 34 15 7 12 43 22 57 +21
5 Çorum FK 34 16 10 8 55 36 56 +19
6 Kocaelispor 34 16 11 7 48 41 55 +7
7 Boluspor 34 15 11 8 33 35 53 -2
8 Gençlerbirliği 34 13 9 12 39 33 51 +6
9 Bandırmaspor 34 13 10 11 49 32 50 +17
10 Erzurumspor FK 34 12 11 11 30 34 44 -4
11 Ümraniyespor 34 12 15 7 40 47 43 -7
12 Manisa FK 34 9 12 13 40 40 40 0
13 Keçiörengücü 34 10 14 10 34 43 40 -9
14 Adanaspor 34 11 17 6 28 45 39 -17
15 Şanlıurfaspor 34 9 14 11 32 37 38 -5
16 Tuzlaspor 34 9 14 11 35 47 38 -12
17 Altay 34 5 25 4 16 76 10 -60
18 Giresunspor 34 2 28 4 16 71 7 -55
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 36 26 5 5 83 29 83 +54
2 Van Spor FK 36 24 6 6 63 37 75 +26
3 Bucaspor 1928 36 21 5 10 54 25 73 +29
4 1461 Trabzon FK 36 21 6 9 71 39 72 +32
5 Ankaraspor 36 15 8 13 45 35 58 +10
6 Yeni Mersin İdman Yurdu 36 16 10 10 50 36 58 +14
7 Beyoğlu Yeniçarşıspor 36 15 14 7 47 38 52 +9
8 Karacabey Belediye Spor 36 13 11 12 43 37 51 +6
9 Ankara Demirspor 36 15 16 5 43 46 50 -3
10 Diyarbekir Spor 36 12 15 9 39 41 45 -2
11 Kırklarelispor 36 11 14 11 33 41 44 -8
12 Altınordu 36 10 13 13 45 39 43 +6
13 Hes İlaç Afyonspor 36 10 14 12 25 38 42 -13
14 Serik Belediyespor 36 10 16 10 29 45 40 -16
15 Nazilli Belediyespor 36 11 16 9 38 57 39 -19
16 Zonguldak Kömürspor 36 11 17 8 41 57 38 -16
17 Kırşehir Futbol SK 36 5 23 8 38 76 23 -38
18 Bursaspor 36 6 22 8 28 64 23 -36
19 Adıyaman FK 36 4 25 7 28 63 19 -35
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 28 22 2 4 67 18 70 +49
2 Aliağa Futbol A.Ş. 28 19 0 9 60 18 66 +42
3 Ayvalıkgücü Belediyespor 28 15 6 7 40 25 52 +15
4 52 Orduspor FK 28 14 7 7 40 28 49 +12
5 İnegöl Kafkas GK 28 13 7 8 37 30 47 +7
6 Edirnespor 28 13 10 5 45 28 44 +17
7 Mardin 1969 Spor 28 12 11 5 40 34 41 +6
8 K.Çekmece Sinopspor 28 10 10 8 41 31 38 +10
9 Karabük İdmanyurdu Spor 28 10 13 5 27 44 35 -17
10 Artvin Hopaspor 28 9 12 7 33 29 34 +4
11 Talasgücü Belediyespor 28 10 14 4 34 45 34 -11
12 Kırıkkalegücü FK 28 8 15 5 31 42 29 -11
13 Gümüşhanespor 28 4 14 10 25 49 22 -24
14 Malatya Arguvanspor 28 3 21 4 21 57 13 -36
15 Tarsus İdman Yurdu 28 2 22 4 20 83 10 -63
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/05/2024 Fenerbahçe 6 - 0 İstanbulspor
 26/05/2024 Hatayspor 2 - 0 Çaykur Rizespor
 26/05/2024 Adana Demirspor 2 - 6 Başakşehir FK
 26/05/2024 Trabzonspor 4 - 2 MKE Ankaragücü
 26/05/2024 Pendikspor 0 - 1 Gaziantep FK
 26/05/2024 Konyaspor 1 - 3 Galatasaray
 26/05/2024 Kasımpaşa 2 - 1 Beşiktaş
 25/05/2024 Sivasspor 2 - 1 Kayserispor
 25/05/2024 Fatih Karagümrük 3 - 1 Samsunspor
 24/05/2024 Alanyaspor 1 - 1 Antalyaspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 11/05/2024 Kocaelispor 0 - 2 Sakaryaspor
 11/05/2024 Erzurumspor FK 0 - 4 Eyüpspor
 11/05/2024 Boluspor 2 - 1 Çorum FK
 11/05/2024 Göztepe 1 - 1 Bodrum FK
 11/05/2024 Adanaspor 1 - 0 Bandırmaspor
 11/05/2024 Tuzlaspor 1 - 1 Gençlerbirliği
 11/05/2024 Şanlıurfaspor 2 - 0 Manisa FK
 10/05/2024 Giresunspor 1 - 2 Ümraniyespor
 10/05/2024 Keçiörengücü 1 - 1 Altay
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 Hük. Bursaspor 3 - 0 Van Spor FK
 04/05/2024 Altınordu 3 - 3 Sincan Belediyesi Ankaraspor
 04/05/2024 Bucaspor 1928 3 - 1 Diyarbekir Spor
 04/05/2024 Serik Belediyespor 0 - 6 Esenler Erokspor
 04/05/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor 3 - 1 Karacabey Belediye Spor
 04/05/2024 Adıyaman FK 4 - 1 Hes İlaç Afyonspor
 04/05/2024 Ankara Demirspor 5 - 2 Yeni Mersin İdman Yurdu
 04/05/2024 Kırklarelispor 1 - 3 Zonguldak Kömürspor
 04/05/2024 Kırşehir Futbol SK 4 - 5 1461 Trabzon FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2024 Malatya Arguvanspor 3 - 4 Talasgücü Belediyespor
 27/04/2024 Gümüşhanespor 2 - 4 Kepezspor FAŞ
 27/04/2024 Artvin Hopaspor 0 - 1 52 Orduspor FK
 27/04/2024 Mardin 1969 Spor 4 - 2 İnegöl Kafkas GK
 27/04/2024 Tarsus İdman Yurdu 1 - 1 Karabük İdmanyurdu Spor
 27/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor 1 - 0 Edirnespor
 27/04/2024 Aliağa Futbol A.Ş. 6 - 3 Kırıkkalegücü FK
SON YORUMLANANLAR
resmi ilanlar
NAMAZ VAKİTLERİ
GÜNLÜK BURÇ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
YUKARI