Bugun...


Erdem Yücel

facebook-paylas
27 Mayıs’da yaşadıklarım
Tarih: 30-05-2024 09:53:00 Güncelleme: 30-05-2024 09:53:00


27 Mayıs 1960 darbesiyle ilgili yazımdan sonra o günlerdeki anılarımı sizlerle paylaşmak istiyorum.
Üniversite öğrenciliğimin ilk yıllarında bu tarihi olaya ve daha sonraki 1980 darbesine tanık olmuştum. Dilerim toplum olarak 1980 darbesinin benzerini bir daha yaşamayız. 
İstanbul Hukuk Fakültesine girmiştim. Arkadaşlarımdan bazıları önce yedek subaylığımızı yapalım sonrasını düşünürüz demişlerdi.  O yıllarda lise mezunu ve dengi okullar yedek subay oluyordu. Onları üniformalı görünce imrenmiş, bir yıl sonra ailemden habersiz işlemlerimi yaptırmış ve süvari yedek subayı olmuştum. Urfa’da 14. Süvari Tümeni ve 14 Süvari alayında göreve başlamıştım. O yıllarda Demokrat Partinin şiddete yönelik baskıcı dönemleriydi ve subayların iktidarın tutumundan huzursuz olduklarını gözlemlemiştim. 
27 Mayıs dünyada yaşanmış, sivil ve askeri darbelerden çok daha farklı bir anlam taşımaktadır. Öncelikle bu darbe; gerçekte geliyorum sinyallerini veriyordu. Ben bir teğmen olarak bunu fark ediyorsam  Demokrat Parti yöneticilerinin bunu nasıl göremediğine hala şaşarım. Belki de görmek istememişti.
Türkiye’de siyasi ortam böylesine gerginleştiği günlerde terhis olarak Hukuk Fakültesini bırakıp önceden istediğim Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümüne girmiştim.  
Beyazıt’ta Aksaray’a inen yolun başında olan Edebiyat Fakültesinde derste olduğumuz bir gün; büyük bir uğultu duyunca pencerelere koşmuştuk. Aksaray’dan oldukça kalabalık  bir öğrenci kalabalığı; “Menderes istifa”, “Kahrolsun diktatörler” diye bağırıyorlar ve sonra da  Gazi Osman Paşa’nın Plevne Marşıyla Beyazıt’a doğru yürüyordu.  Sonradan bu marş darbenin sloganı olmuştu. Bizler de dersi bırakıp dışarı çıkmıştık.  O günlerde İstanbul Üniversitesinde bazı olaylar yaşanıyor ve bunlar kulaktan kulağa yayılıyordu.  Bu durum öğrencileri daha da tahrik ediyordu. İktidar Ankara ve İstanbul’daki öğrenci olaylarında öğrencilerin dağıtılması için emir vermişti. İstanbul Üniversitesi’nin bahçesinde de bazı olaylar yaşanmıştı.  Sonradan Yassıada da yargılanan Zeki Şahin  ve Bumin  Yamanoğlu isimli iki polis şiddet içeren davranışlarıyla öne  çıkmıştı. O zamanlar rektörlüğün talebi olmadan üniversiteye giremeyen polis, kural tanımadan   üniversiteye girmiş ve öğrencilerini korumak isteyen  İstanbul Üniversitesi Rektörü Ord.Prof Sıddık Sami Öner’e şiddet gösterilerek  yere düşürmüş, gözlüğü kırılmıştı.  O sırada Beyazıt’ta Marmara Sineması önünde toplanan öğrencilerin üzerine atlı polisler atlarını dörtnala kaldırmış öğrenciler kaçışmaya başlamıştı. Askerliğimi süvari olarak yaptığımdan arkadaşlarıma taş zeminde dörtnal at sürülmez, şimdi bunlar peş peşe yerlere düşecekler dememe kalmadan atlar kayarak devrilmeye başlamıştı. Beyazıt’ta adeta can pazarı yaşanıyordu. Sonradan öğrendiğimize göre Turan Emeksiz isimli bir hukuk fakültesi öğrencisi başından vurulmuştu. Buna rağmen öğrenciler direndiler, bazıları İstanbul Üniversitesinin bahçesine sığındılar ve orada enterne eğildiler. .Çatışmalarda iki öğrencinin öldüğü ve yaralıların olduğu söyleniyordu.  Olaylar böylesine gelişince Demokrat Parti hükümeti Ankara ve İstanbul’da sıkıyönetim ilan etmişti. Sıkıyönetim ilan edilince askerler İstanbul Üniversitesi bahçesindeki öğrencileri GMC’lere doldurarak gözaltına almak üzere yola koyulmuşlardı. Ancak askerler öğrencilerden yana olacaklardı ki;  GMC’ler çok yavaş ilerliyor ve öğrencilerin çoğu araçlardan atlayarak kaçıyorlardı.
Demokrat Parti Meclis Gurubu 29 Nisan 1960’da olağanüstü toplanarak olayların CHP’nin kışkırtmasıyla olduğunu açıklarken;  Menderes de üniversitenin temelinin altına gireceğiz demişti.  İstanbul’da yaşanan  olayların ardından Ankara Hukuk Fakültesinde başlayan öğrenci   hareketleri  Siyasal Bilgiler Fakültesinde de devam etmişti.. Güvenlik güçleriyle öğrenciler karşı karşıya kalmışlar fakülte binalarına ateş açıldığı söyleniyordu.  Sıkıyönetim Komutanlığı her türlü toplantıyı yasaklamıştı.  Tüm yurtta tedirginlik yaşanır ve olaylar sürerken; 27 Mayıs sabaha karşı radyolardan kalın tok bir ses topluma hitap ediyordu.
“Dikkat dikkat muhterem vatandaşlar radyolarınızın başına geçiniz Güvendiğiniz Türk Silahlı Kuvvetlerin sesi bir dakika sonra sizlere hitap edecektir"
“Bugün, demokrasimizin içine düştüğü buhran ve son müessif hadiseler dolayısıyla ve kardeş kavgasına meydan vermemek maksadı ile Türk Silahlı Kuvvetleri memleketin idaresini ele almıştır.”
Üniversite öğrenciliğimin ilk yıllarında; yaşamım boyunca unutamadığım, gözlerimin önünden gitmeyen böyle bir tarihi olaya tanık olmuştum. 

 



Bu yazı 985 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 38 33 2 3 92 26 102 +66
2 Fenerbahçe 38 31 1 6 99 31 99 +68
3 Trabzonspor 38 21 13 4 69 50 67 +19
4 Başakşehir FK 38 18 13 7 57 43 61 +14
5 Kasımpaşa 38 16 14 8 62 65 56 -3
6 Beşiktaş 38 16 14 8 52 47 56 +5
7 Sivasspor 38 14 12 12 47 54 54 -7
8 Alanyaspor 38 12 10 16 53 50 52 +3
9 Çaykur Rizespor 38 14 16 8 48 58 50 -10
10 Antalyaspor 38 12 13 13 44 49 49 -5
11 Gaziantep FK 38 12 18 8 50 57 44 -7
12 Adana Demirspor 38 10 14 14 54 61 44 -7
13 Samsunspor 38 11 17 10 42 52 43 -10
14 Kayserispor 38 11 15 12 44 57 42 -13
15 Hatayspor 38 9 15 14 45 52 41 -7
16 Konyaspor 38 9 15 14 40 53 41 -13
17 MKE Ankaragücü 38 8 14 16 46 52 40 -6
18 Fatih Karagümrük 38 10 18 10 49 52 40 -3
19 Pendikspor 38 9 19 10 42 73 37 -31
20 İstanbulspor 38 4 27 7 27 80 16 -53
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 34 24 7 3 77 31 75 +46
2 Göztepe 34 21 6 7 60 20 70 +40
3 Sakaryaspor 34 17 8 9 50 35 60 +15
4 Bodrumspor 34 15 7 12 43 22 57 +21
5 Çorum FK 34 16 10 8 55 36 56 +19
6 Kocaelispor 34 16 11 7 48 41 55 +7
7 Boluspor 34 15 11 8 33 35 53 -2
8 Gençlerbirliği 34 13 9 12 39 33 51 +6
9 Bandırmaspor 34 13 10 11 49 32 50 +17
10 Erzurumspor FK 34 12 11 11 30 34 44 -4
11 Ümraniyespor 34 12 15 7 40 47 43 -7
12 Manisa FK 34 9 12 13 40 40 40 0
13 Keçiörengücü 34 10 14 10 34 43 40 -9
14 Adanaspor 34 11 17 6 28 45 39 -17
15 Şanlıurfaspor 34 9 14 11 32 37 38 -5
16 Tuzlaspor 34 9 14 11 35 47 38 -12
17 Altay 34 5 25 4 16 76 10 -60
18 Giresunspor 34 2 28 4 16 71 7 -55
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 36 26 5 5 83 29 83 +54
2 Van Spor FK 36 24 6 6 63 37 75 +26
3 Bucaspor 1928 36 21 5 10 54 25 73 +29
4 1461 Trabzon FK 36 21 6 9 71 39 72 +32
5 Ankaraspor 36 15 8 13 45 35 58 +10
6 Yeni Mersin İdman Yurdu 36 16 10 10 50 36 58 +14
7 Beyoğlu Yeniçarşıspor 36 15 14 7 47 38 52 +9
8 Karacabey Belediye Spor 36 13 11 12 43 37 51 +6
9 Ankara Demirspor 36 15 16 5 43 46 50 -3
10 Diyarbekir Spor 36 12 15 9 39 41 45 -2
11 Kırklarelispor 36 11 14 11 33 41 44 -8
12 Altınordu 36 10 13 13 45 39 43 +6
13 Hes İlaç Afyonspor 36 10 14 12 25 38 42 -13
14 Serik Belediyespor 36 10 16 10 29 45 40 -16
15 Nazilli Belediyespor 36 11 16 9 38 57 39 -19
16 Zonguldak Kömürspor 36 11 17 8 41 57 38 -16
17 Kırşehir Futbol SK 36 5 23 8 38 76 23 -38
18 Bursaspor 36 6 22 8 28 64 23 -36
19 Adıyaman FK 36 4 25 7 28 63 19 -35
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 28 22 2 4 67 18 70 +49
2 Aliağa Futbol A.Ş. 28 19 0 9 60 18 66 +42
3 Ayvalıkgücü Belediyespor 28 15 6 7 40 25 52 +15
4 52 Orduspor FK 28 14 7 7 40 28 49 +12
5 İnegöl Kafkas GK 28 13 7 8 37 30 47 +7
6 Edirnespor 28 13 10 5 45 28 44 +17
7 Mardin 1969 Spor 28 12 11 5 40 34 41 +6
8 K.Çekmece Sinopspor 28 10 10 8 41 31 38 +10
9 Karabük İdmanyurdu Spor 28 10 13 5 27 44 35 -17
10 Artvin Hopaspor 28 9 12 7 33 29 34 +4
11 Talasgücü Belediyespor 28 10 14 4 34 45 34 -11
12 Kırıkkalegücü FK 28 8 15 5 31 42 29 -11
13 Gümüşhanespor 28 4 14 10 25 49 22 -24
14 Malatya Arguvanspor 28 3 21 4 21 57 13 -36
15 Tarsus İdman Yurdu 28 2 22 4 20 83 10 -63
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/05/2024 Fenerbahçe 6 - 0 İstanbulspor
 26/05/2024 Hatayspor 2 - 0 Çaykur Rizespor
 26/05/2024 Adana Demirspor 2 - 6 Başakşehir FK
 26/05/2024 Trabzonspor 4 - 2 MKE Ankaragücü
 26/05/2024 Pendikspor 0 - 1 Gaziantep FK
 26/05/2024 Konyaspor 1 - 3 Galatasaray
 26/05/2024 Kasımpaşa 2 - 1 Beşiktaş
 25/05/2024 Sivasspor 2 - 1 Kayserispor
 25/05/2024 Fatih Karagümrük 3 - 1 Samsunspor
 24/05/2024 Alanyaspor 1 - 1 Antalyaspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 11/05/2024 Kocaelispor 0 - 2 Sakaryaspor
 11/05/2024 Erzurumspor FK 0 - 4 Eyüpspor
 11/05/2024 Boluspor 2 - 1 Çorum FK
 11/05/2024 Göztepe 1 - 1 Bodrum FK
 11/05/2024 Adanaspor 1 - 0 Bandırmaspor
 11/05/2024 Tuzlaspor 1 - 1 Gençlerbirliği
 11/05/2024 Şanlıurfaspor 2 - 0 Manisa FK
 10/05/2024 Giresunspor 1 - 2 Ümraniyespor
 10/05/2024 Keçiörengücü 1 - 1 Altay
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 Hük. Bursaspor 3 - 0 Van Spor FK
 04/05/2024 Altınordu 3 - 3 Sincan Belediyesi Ankaraspor
 04/05/2024 Bucaspor 1928 3 - 1 Diyarbekir Spor
 04/05/2024 Serik Belediyespor 0 - 6 Esenler Erokspor
 04/05/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor 3 - 1 Karacabey Belediye Spor
 04/05/2024 Adıyaman FK 4 - 1 Hes İlaç Afyonspor
 04/05/2024 Ankara Demirspor 5 - 2 Yeni Mersin İdman Yurdu
 04/05/2024 Kırklarelispor 1 - 3 Zonguldak Kömürspor
 04/05/2024 Kırşehir Futbol SK 4 - 5 1461 Trabzon FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2024 Malatya Arguvanspor 3 - 4 Talasgücü Belediyespor
 27/04/2024 Gümüşhanespor 2 - 4 Kepezspor FAŞ
 27/04/2024 Artvin Hopaspor 0 - 1 52 Orduspor FK
 27/04/2024 Mardin 1969 Spor 4 - 2 İnegöl Kafkas GK
 27/04/2024 Tarsus İdman Yurdu 1 - 1 Karabük İdmanyurdu Spor
 27/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor 1 - 0 Edirnespor
 27/04/2024 Aliağa Futbol A.Ş. 6 - 3 Kırıkkalegücü FK
SON YORUMLANANLAR
resmi ilanlar
NAMAZ VAKİTLERİ
GÜNLÜK BURÇ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
YUKARI