Bugun...


Erdem Yücel

facebook-paylas
Sessiz sinemanın Şarlo efsanesi Charlie Chaplin
Tarih: 05-07-2024 11:29:00 Güncelleme: 05-07-2024 17:10:00


XIX. Yüzyılda toplumları etkileyen sinema; insanların kültür ve sosyal yaşamını etkilemiştir. Günümüzde televizyonların ağırlık kazanmasına rağmen sinema yine de  görsel ve sosyal bir sanat olarak ağırlığını korumaktadır.  


Gerçekte fotoğraf sanatının temelini oluşturduğu sinema kendine özgü film makinesiyle perde üzerinde hareketli görünümler birbiri ardına sıralamaktadır. Sinemadaki hareketli görüntüleri insan gözünün özelliğine bağlayanlar olmuştur. Bazılarına göre de beynin göze düşen yansımalarının kesintisiz hareketleri olarak açıklamıştır.. 
XIX. Yüzyılın ilk yarısında fotoğrafın bulunmasının ardından  Thomas Edison ile William Kenndedy Lauri  Dickson  film gösteren  kinetoskop ile  ilkel sinemanın ilk adımını atmışlardır. Böylece selülozdan saydam, bükülebilir bir şerit olan filmlerde sinema makinesi ile gösterilmeye başlanmıştır.
 XIX. Yüzyılın sonlarına doğru çeşitli denemelerden sonra sinematoğraf isimli film çeken ve gösteren aygıtlar yapılmıştır. Lamiere kardeşlerin 1895 yılı sonlarında Paris  Capucines Bulvarında Grand Cafe’de yaptıkları ilk gösteri  sinemanın başlangıcı olarak kabul edilmiştir. Amerika’dan sonra kısa sürede Avrupa’da Fransız, Alman ve İtalyan sineması öne çıkmıştır. Başlangıçta sesiz  olan sinema da perdenin yanındaki piyona da oynayan filme uygun müzik çalarken; konuşma ve olaylar yazıyla anlatılmıştır. Sinemadaki gelişim sonrası sesiz sinemanın yerini seslisi almış ve çeşitli gelişimlerle günümüze kadar gelmiştir. Sessiz sinemanın klasikleri arasında Charlie Chaplin’in kısa metrajlı filmleriyle, Rus yapımı  “Potemkin zırhlısı” isimli fillim bulunmaktadır.
Sinema dünyasında önce sessiz sonra da sesli sinemada Charlie  Chaplin kadar hiçbir sanatçı onun eriştiği üne erişememiştir. Ancak bu ününe kavuşması öyle kolay olmamış, başlangıçta sıkıntılı ve acılı günler yaşamıştır.
Charlie Chaplin köyleri dolaşarak  tiyatro oynatan bir babanın oğlu  olarak 16  Nisan 1880 da  Londra yakınlarında Srüxton’da dünyaya gelmiştir. Beş yaşına geldiğinde  babasıyla birlikte çalgılı kahvelerde gösteriler yaparak ailesinin geçimine katkıda bulunmuştur. Kısa süre sonra babasını kaybetmiş, hastalanan annesini komşular hastaneye yitirmiş, kardeşiyle birlikte onu Sidney yetimhanesine vermişlerdir. Annesinin hastaneden çıkmasından sonra onun ve kardeşinin yetimhane günleri sona ermiştir. Ailesini geçimini üstlenen küçük Charlie müzikhollerde gösteriler yapmaya başlamış, ardından tiyatroya yönelmiştir. Üvey ağabeyi  1907 yılında onların yanına gelmesiyle  şansı bir anda değiş” topluluğunda çalışmaya başlamıştır. Bu topluluk onun sanatında dönem noktası olmuş ve pandomin sanatından çok şeyler öğrenmeye başlamıştır. O yılların ünlü pandomin sanatçısı Arthur  Stanley Jefferson (Lorel Hardy çiftindeki Stanley)   ile birlikte yaptıkları gösteriler büyük beğeni toplamıştır. Charlie Chaplin bu toplulukla Avrupa’yı dolaştıktan sonra Amerika’ya gelmiştir. Amerika’da yaptığı gösteriler sırasında film yapımcılarının dikkatini çekmiş,   “Keystons” firmanın  teklifi üzerine 1914 de  “Ekmek Dünyası” filminde  rol almıştır. Bu filmin beğeni kazanması üzerine “Esbency” şirketine kısa metrajlı otuz beş film çevirince ünü daha da artarak haftalığı 1500 dolara çıkmıştır.  “Bankac!ı ve “Revüde bir gece” filmleri başta olmak üre on dört film daha çevirmiştir. Bu başarılarının ardından Mutanai şirketine “Rehinci Dükkanı”, “Patinajcı”, !Zengin Hayat”  filmlerini çekmiştir.  1917 yılında çevirdiği  “The immigret” (Şarlo göçmeni) ile ünü çok daha yayılmıştır. Aynı yıl  “The  National” şirketi onunla  1 milyon dolrlık bir kontrat imzalayarak 1918-1922 yılları arasında   sekiz film daha yapmıştır. “Şarlo asker”, “Köpek Hayatı” ve “Yumurcak” bunların başında gelmektedir. Böylece kazancı artınca “United Artist” şirketini  kurmuştur. Bu dönemde “Altına hücum”  sinema dünyasında büyük beğeni kanmıştır.
Charlie Chaplin yapmış olduğu filmlerinde daima  hayatı, insanların yaşamlarını hicvetmeyi öne  çıkarmıştır.
Bir süre sonra nedeni bilinmeyen şekilde sinemadan ayrılmışsa da tutkusu onu 1936 yılında geri döndürmüştür. Çevirdiği  “Asri zamanlar” filmi sinema klasikleri arasına girmiştir.
Charlie Chaplin çevirdiği filmlerde başında melon şapkası bol pantolonu, dar ve uzun ceketi, büyük ayakkabısı ve elinde devamlı çevirdiği bastonuyla görüntülenmiştir.1940 yılında oynadığı “Büyük Diktatör ” ile Adolf Hitler’i “New York’da Bir kral” ile 1957 yılında Amerikan toplumunu hicvetmiştir. Sophie Loren ve Marlon  Brando’nın başrollerini oynadığı “Hong Kong kortesi” filminde garson rolünü 77 yaşında üstlenmiş ve o kısa rolüyle de ününe ün katmayı başarmıştır,
Sessiz sinemadaki başarısını sesli sinemada da sürdüren Chanlie Chaplın yaşamı boyunca dört kez evlenmiş ve 1979 yılında 90 yaşında ölmüştür.

 



Bu yazı 1898 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 38 33 2 3 92 26 102 +66
2 Fenerbahçe 38 31 1 6 99 31 99 +68
3 Trabzonspor 38 21 13 4 69 50 67 +19
4 Başakşehir FK 38 18 13 7 57 43 61 +14
5 Kasımpaşa 38 16 14 8 62 65 56 -3
6 Beşiktaş 38 16 14 8 52 47 56 +5
7 Sivasspor 38 14 12 12 47 54 54 -7
8 Alanyaspor 38 12 10 16 53 50 52 +3
9 Çaykur Rizespor 38 14 16 8 48 58 50 -10
10 Antalyaspor 38 12 13 13 44 49 49 -5
11 Gaziantep FK 38 12 18 8 50 57 44 -7
12 Adana Demirspor 38 10 14 14 54 61 44 -7
13 Samsunspor 38 11 17 10 42 52 43 -10
14 Kayserispor 38 11 15 12 44 57 42 -13
15 Hatayspor 38 9 15 14 45 52 41 -7
16 Konyaspor 38 9 15 14 40 53 41 -13
17 MKE Ankaragücü 38 8 14 16 46 52 40 -6
18 Fatih Karagümrük 38 10 18 10 49 52 40 -3
19 Pendikspor 38 9 19 10 42 73 37 -31
20 İstanbulspor 38 4 27 7 27 80 16 -53
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 34 24 7 3 77 31 75 +46
2 Göztepe 34 21 6 7 60 20 70 +40
3 Sakaryaspor 34 17 8 9 50 35 60 +15
4 Bodrumspor 34 15 7 12 43 22 57 +21
5 Çorum FK 34 16 10 8 55 36 56 +19
6 Kocaelispor 34 16 11 7 48 41 55 +7
7 Boluspor 34 15 11 8 33 35 53 -2
8 Gençlerbirliği 34 13 9 12 39 33 51 +6
9 Bandırmaspor 34 13 10 11 49 32 50 +17
10 Erzurumspor FK 34 12 11 11 30 34 44 -4
11 Ümraniyespor 34 12 15 7 40 47 43 -7
12 Manisa FK 34 9 12 13 40 40 40 0
13 Keçiörengücü 34 10 14 10 34 43 40 -9
14 Adanaspor 34 11 17 6 28 45 39 -17
15 Şanlıurfaspor 34 9 14 11 32 37 38 -5
16 Tuzlaspor 34 9 14 11 35 47 38 -12
17 Altay 34 5 25 4 16 76 10 -60
18 Giresunspor 34 2 28 4 16 71 7 -55
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 36 26 5 5 83 29 83 +54
2 Van Spor FK 36 24 6 6 63 37 75 +26
3 Bucaspor 1928 36 21 5 10 54 25 73 +29
4 1461 Trabzon FK 36 21 6 9 71 39 72 +32
5 Ankaraspor 36 15 8 13 45 35 58 +10
6 Yeni Mersin İdman Yurdu 36 16 10 10 50 36 58 +14
7 Beyoğlu Yeniçarşıspor 36 15 14 7 47 38 52 +9
8 Karacabey Belediye Spor 36 13 11 12 43 37 51 +6
9 Ankara Demirspor 36 15 16 5 43 46 50 -3
10 Diyarbekir Spor 36 12 15 9 39 41 45 -2
11 Kırklarelispor 36 11 14 11 33 41 44 -8
12 Altınordu 36 10 13 13 45 39 43 +6
13 Hes İlaç Afyonspor 36 10 14 12 25 38 42 -13
14 Serik Belediyespor 36 10 16 10 29 45 40 -16
15 Nazilli Belediyespor 36 11 16 9 38 57 39 -19
16 Zonguldak Kömürspor 36 11 17 8 41 57 38 -16
17 Kırşehir Futbol SK 36 5 23 8 38 76 23 -38
18 Bursaspor 36 6 22 8 28 64 23 -36
19 Adıyaman FK 36 4 25 7 28 63 19 -35
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 28 22 2 4 67 18 70 +49
2 Aliağa Futbol A.Ş. 28 19 0 9 60 18 66 +42
3 Ayvalıkgücü Belediyespor 28 15 6 7 40 25 52 +15
4 52 Orduspor FK 28 14 7 7 40 28 49 +12
5 İnegöl Kafkas GK 28 13 7 8 37 30 47 +7
6 Edirnespor 28 13 10 5 45 28 44 +17
7 Mardin 1969 Spor 28 12 11 5 40 34 41 +6
8 K.Çekmece Sinopspor 28 10 10 8 41 31 38 +10
9 Karabük İdmanyurdu Spor 28 10 13 5 27 44 35 -17
10 Artvin Hopaspor 28 9 12 7 33 29 34 +4
11 Talasgücü Belediyespor 28 10 14 4 34 45 34 -11
12 Kırıkkalegücü FK 28 8 15 5 31 42 29 -11
13 Gümüşhanespor 28 4 14 10 25 49 22 -24
14 Malatya Arguvanspor 28 3 21 4 21 57 13 -36
15 Tarsus İdman Yurdu 28 2 22 4 20 83 10 -63
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 09/08/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 10/08/2024 Kasımpaşa vs Konyaspor
 10/08/2024 Antalyaspor vs Göztepe
 10/08/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 11/08/2024 Sivasspor vs Trabzonspor
 11/08/2024 Alanyaspor vs Eyüpspor
 11/08/2024 Samsunspor vs Beşiktaş
 12/08/2024 Bodrum FK vs Gaziantep FK
 12/08/2024 Çaykur Rizespor vs Başakşehir FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 11/08/2024 Adanaspor vs Esenler Erokspor
 11/08/2024 Bandırmaspor vs Erzurumspor FK
 11/08/2024 Boluspor vs Iğdır FK
 11/08/2024 Fatih Karagümrük vs Amed SK
 11/08/2024 İstanbulspor vs Manisa FK
 11/08/2024 Kocaelispor vs Gençlerbirliği
 11/08/2024 MKE Ankaragücü vs Şanlıurfaspor
 11/08/2024 Sakaryaspor vs Keçiörengücü
 11/08/2024 Ümraniyespor vs Çorum FK
 11/08/2024 Yeni Malatyaspor vs Pendikspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2024 Malatya Arguvanspor 3 - 4 Talasgücü Belediyespor
 27/04/2024 Gümüşhanespor 2 - 4 Kepezspor FAŞ
 27/04/2024 Artvin Hopaspor 0 - 1 52 Orduspor FK
 27/04/2024 Mardin 1969 Spor 4 - 2 İnegöl Kafkas GK
 27/04/2024 Tarsus İdman Yurdu 1 - 1 Karabük İdmanyurdu Spor
 27/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor 1 - 0 Edirnespor
 27/04/2024 Aliağa Futbol A.Ş. 6 - 3 Kırıkkalegücü FK
SON YORUMLANANLAR
resmi ilanlar
NAMAZ VAKİTLERİ
GÜNLÜK BURÇ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
YUKARI