Bürokraside yönetenler ve onları atayan siyasiler gelip geçicidir. Bazıları koltuğundan hiç kalkmayacağını sanırsa da eninde sonunda kalkar. Bir bakıma siyasetin ve toplumun kanunudur. Bürokratlar veya yönetenlerden bazıları iz bırakır, aradan yıllar geçse bile hayırla anılır Bazıları da hiçbir iz bırakmadan silinip gider ve unutulur. Gün gelir ismini hatırlayan bile çıkmaz.
Bugünkü yazımda Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlerinden Hikmet Gürçay’dan söz etmek istiyorum. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Bölümünü bitirdiğim 1965 yılında tanımıştım. Hocam Ord. Prof. A.Müfid Mansel beni mezun ettiğinde; Anadolu müzeleri seni bekliyor demişti. O sırada babamın arkadaşı Avni Kırkağaçlı Eski Eserler Müzeler Genel Müdürlüğü’nün inşaat dairesinin başındaydı. Babamla birlikte Ankara’ya onun yanına gittik ve müzelerde görev almak istediğimi söylemiştim.  Genel Müdür Yardımcısı Hikmet Gürçay’ı ilk defa orada tanımıştım. İstanbul, Ankara ve İzmir müzeleri dışındaki bir müzeye seni atarım demişti. Ardından arkeolog olarak çalışmak istersen Antalya’ya çabuk müdür olmak istersen Hatay Müzesine atarım diye sözüne devam etmişti. Ailemden kopmak istemediğim için İstanbul’a en yakın neresi olur dediğimde Bursa demişti Bursa Müzesinde birkaç ay çalıştıktan sonra aldığım maaş yetmediğinden istemeye istemeye  ayrılmış ve İstanbul Vakıflar başmüdürlüğünde Eski Eserler Müşaviri Tahsin Öz’ün yanında çalışmaya başlamıştım..Vakıflar Genel Müdürlüğü  vakıf müzeleri kurmaya başlayınca  bu kez orada görevlendirilmiştim. Amcazade Hüseyin Paşa Külliyesinde vakıf müzesini kurmaya çalışırken bir gün Hikmet Gürçay Mimar Mahmut Akok ile gelmiş, böylece onunla ikinci kez karşılaşmıştım. Benim çalışmalarımı beğenmiş olacak ki; kendisine Türk ve İslam Eserleri Müzesine asistan olarak atanmak isteğimi olumlu karşılamıştı. Bir süre sonra da Türk ve İslam Eserleri Müzesi Müdürü Can Kerametli’nin teklifini onaylamıştı. Bundan sonra da kendisiyle uzun yıllar iletişim olmuştu. Bugün hatırladığım kadarıyla kendisine ödenek talebiyle gelen müze müdürleri daha bir şey demeden; “Ben parasız Hikmet. Şimdi ne isterseniz isteyin diyerek Genel Müdürlüğüne ayrılan ödenek azlığından şikâyet ederdi.
Sevilen, sayılan ve elemanlarını çok iyi tanıyan bir genel müdürdü. Bir yere atama yapacağında önce onun görüşünü alırdı. Bir gün bana Bergama Müzesine müdür olarak atanmak ister misin diye sormuş, bende yerimde kalmak istediğimi söylemiştim.  Son derece alçak gönlüydü. İstanbul’a geldiğinde Rölöve Müdürlüğündeki bir odada kalırdı.
Bursa’nın köklü ailelerinden olan Gürçay  14 Aralık 1920 yılında  dünyaya gelmiş, ilk orta öğrenimini  orada yapmış, bir ara Ankara Atatürk Lisesine devam etmiş, sonra tekrar Bursa Lisesine dönerek oradan mezun olmuştur. Ankara Hukuk Fakültesine devam etmiş, Tarım Kombinalarında  ( Devlet Üretme Çiftlikleri) levazım ve ayniyat memurluğu yapmıştır. Erzurum da askerlik görevini tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi arkeoloji bölümünü devam ederek 1951 yılında mezun olmuştur. Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü merkez kuruluşunda asistan, Kazı ve Yayın şubesi müdürü, Genel Müdür Yardımcısı 1966 da da Genel müdür olmuştur. MC Hükümetlerinin son dönemlerinde veya Ahmet Taner Kışlalı’nın bakanlığı sırasında görevden alınarak bakanlık müşaviri yapılmıştır. Ani bir kalp krızi sonunda 1978 yılında vefat etmiştir.
Mesleki ve idari çalışmalarından ötürü 1972 yılında Alman Arkeoloji Enstitüsünün muhabir üyeliği ile ödüllendirilmiştir. Milletlerarası Müzeler Konseyi (ICOMOS)  Türkiye Milli Komitesi faal üyesidir. 
Ord.Pof. Ekrem Akurgal’ın  İzmir-Bayraklı kazılarına, Ekrem Akurgal ile   Münster Üniversitesinden  Prof.Dr.L.Budde ‘nin  Sinop kazılarına katılmıştır. Mucur yeraltı  şehri ile Kuşadası kazılarını kendisi yönetmiştir. Ayrıca Göreme başta olmak üzere yeraltı şehirleri ile ilgilenmiştir Divan Edebiyat Müzesi Müdürü olduğum günlerde müzemde bir konferans vermesini rica etmiştim. Ne var ki; Yealtı şehirleri konulu bir konferans vereceği sırada ikimizde görevden alınmış, sunum gerçekleşememişti.
Arkeolog olmasına rağmen etnografya ve el sanatları konularına ağırlık vererek bu konuda çeşitli yayınları olmuştur. Belede dokumalarını da tanıtmıştır.  Belli başlı makaleleri Türk Arkeoloji Dergisi, Türk Etnografya Dergisi ile i.,Önasya,’da yayınlamıştır.
Kaynakça: 
; Erdem Yücel, “ Arkeolog Hikmet Gürçay”, Arkeoloji ve Sanat, İstanbul 1982, S.2 (2.basım), s.3.