(Adil Çulhaoğlu)

Çam ormanlarıyla kaplı alanlarda üretilen  Çam Balı ve yeşil doğasıyla ünlenen Marmaris, günümüzün  turizm merkezi  olmuş. 

 İnsana  deniz üzerinde yürüyor duygusunu yaşatan Kız Kumu, Mısır Kraliçelerinden Kleoptra'nın kumunu Mısır'dan getirttiğinin  antik dünyadan günümüze  aktarıldığı Marmaris’in 16 km kuzeyinde bulunan  Sedir Adası, Kale İçindeki  Müzesi, Barlar Sokağındaki Eğlence Dünyası,  İçmeler’e kadar uzanan  8 km’lik sahil şeridi, Cruise gemileri için uygun limanı,  4 Marinası, Bozburun, Turunç, Orhaniye, gibi beldelerindeki her kategoriden otelleri ile her ulustan yüzbinlerce güneş sever  tatilciyi bir araya getiren tatil merkezi ,Marmaris.  

Kordon boyunca yürürken bir yanda yatlar, yelkenliler, mavi tura çıkmaya hazır guletler, günübirlik tur teknelerinin önünde, Kapalı Çarşı .Kervansaraya   ve alışveriş mekanlarına doğru giden sokak ve caddelerde insanların kalabalık oluşturduğu fark ediliyor. Kalenin önündeki liman ile Netsel marina da her türden konfora sahip tekne ve yatlarla dolu. Kafeler, Restoranlar, Balıkçı lokantaları   sıra sıra, farklı menüleriyle  renkli bir lezzet  dünyası yaratmışlar.  

Marmaris’in tarihi , M.Ö.6. yy da Girit adasından gelen ve Muğla bölgesine hakim olan Karyalılara gider. Marmaris’in korunaklı doğal bir liman oluşundan yararlanarak Rodos’taki Fenikelilere karşı seferler düzenlemişler. Bergamalı 3.Attalos Roma’dan ayırarak Rodos’taki Romalı generallerin emrine verir.1425 yılında Osmanlığı imparatorluğu hakimiyetine girmiş. 

Ancak  tarihçi Herodot’a göre, Kalenin surlarının ilk kez denize hakim bir yarımada üzerinde M.Ö. 3. binde  inşa edilmiş olduğunu bildirir. Bu dönemin bir Karia kenti olan Physkos, bugünkü Marmaris Ege Denizi ve Akdeniz arasında bir geçiş noktası ve Kentin limanı, Rodos ve Mısır’a açılan ticaret yollarıyla binlerce yıl önemli olmuş.  Makedonya Kralı Büyük İskender tarafından M.Ö. 300 civarında kuşatılmış, kaleyi ateşe veren halk dağlık alanlara kaçmış. İskender,  kalenin stratejik önemi nedeni ile kaleyi onartmış, bir grup askerini de buraya bırakmış. Marmaris ilk kez 1390 yılında Osmanlı yönetimine girmiş. M.S. 17.yy. 'da Muğla yöresini gezen Evliya Çelebi, kalenin 1522 yılında Osmanlı Hükümdarı Kanuni Sultan Süleyman tarafından Rodos seferi sırasında yaptırıldığını ve buranın bir askeri üs olarak kullanıldığını, ayrıca düzgün taşlarla örülmüş 400 ayak uzunluğunda bir duvarı olduğunu aktarır. 

Bugün kalede, yedi kapalı mekandan dört kapalı mekanında ve avlusunda Tunç çağından başlayarak Arkaik, Klasik, Helenistik, Roma, Doğu Roma ve Osmanlı dönemlerinden kalma eser koleksiyonuna sahip arkeoloji müzesi yer alıyor. Datça'da bulunan Knidos Antik kenti, Burgaz ve Emecik, Apollon kutsal alanındaki kazılarından çıkan eserler müzede çoğunlukta. Müze bahçesinde sergilenen sunaklar, sütunlar ve sütun başlıkları, Osmanlı dönemine ait mezar taşları, toplar, arasında bir eser grubu da deniz altından çıkartılan amforalar  ve kaplar dikkat çekiyor. 

Kalenin etrafında daracık sokaklarda ve küçük meydanlardaki taş evler, yapım tarihi 1788 olan Eski Merkez Camii,  Kapalı Çarşı, restore edilmiş taş evlerin bulunduğu  bu bölge eski şehri oluşturuyor. Marmaris’in Barları da bu bölgede yer alıyor. Kaleye çıkılan küçük basamaklı sokağın girişinde, Osmanlı hükümdarı Kanuni Sultan Süleyman tarafından annesi adına, Rodos seferinde konaklama ve ticaret amacıyla 1545 tarihinde yaptırılan Hafsa Sultan Kervansarayı kaleyle bütünleşmiş. Alt katlarının dükkan, üst katlarının , otel olarak kullanılan Kervansarayda bir de hamam varmış. Bugün, Hafsa Sultan Kervansarayı, barındırdığı dükkanlardaki her türden hediyelik eşya ve kafeteryalarıyla canlı aynı zamanda  farklı bir tarihi hava  yansıtıyor. 

 Marmaris  çevresinde yer alan tarihi mekanlar, Kemer mahallesindeki arkeolojik park  İyilik Kayalığı, Ada köy Cennet Adasında bulunan  M.Ö 12 bin yılına ait yaşam izlerinin bulunduğu Nimara Mağarası, Turunç Mahallesinde bulunan M.Ö 200 yılına tarihlenen tiyatro  ve çeşitli yapı kalıntılarını barındıran Amos Antik kenti düzenlenmiş diğer tarihi alanlar olarak  kültür meraklılarını cezbediyor. Eşsiz doğası, altın sarısı kumu ve mavinin bütün tonlarını yansıtan büyüleyici denizi ile Sedir Adası ise, tarihsel gelişiminin M.Ö. 6. yüzyıldan başladığı kabul edilen Kedrai Antik kentindeki M.S. 5-6 yüzyıla tarihlenen  surlarla çevrili alandaki  tiyatrosu, kutsal alanları, konut, liman ve diğer pek çok önemli sivil ve dinsel yapıları ile hem yüzme hem de kültürü  tatilcilere bir arada  yaşatıyor.  

Marmaris Merkezdeki İçmelere kadar uzanan  1o km’lik Uzun Yalı sahilinde otel, restoran ,bar ve kafeler önünde plaj yer alıyor. Sahil ayrıca çeşitli  su sporları  yapma imkanını sunuyor. Çevresindeki Hisarönü, Bördübet, başta olmak üzere sayısız koylar arasında   guletlerle mavi tura çıkılabildiği gibi,jeep safari turları ve dolmuşlarla da ulaşmak mümkün. Marmaris’e 35 km  mesafedeki Orhaniye köyündeki Kız Kumu plajı  ise, 4 metre genişliği ve 600 metre uzunluğundaki kırmızı kumunda  insanı denizin ortasında yürütmesiyle ünlüdür. Denizde yürüyüş yapan tatilciler, Kız Kumunun hüzünlü ve  gizemli efsanesinin sonunu merak ederler. 

Tarihte olduğu gibi, günümüzde de her gün düzenlenen feribot seferleriyle Rodos ve yunan adalarına gitme imkanı  var.Marmaris,  bugün sahil ve koylarında deniz, kum, güneş tatili, guletlerle  Mavi  turda bir tatil,  tarihi yerlerde  kültürel bir tatili yaptırmasıyla  dünyaca  ün yapan bir tatil Merkezi olmuş. Ama ,geçmişte olduğu gibi bugünde şehre gelenlerin, tatil yapanların Çam Balından alarak ayrıldığı Marmaris olma özelliğini bugün de koruduğu bal satan dükkanların çokluğundan anlaşılıyor.