(Adil Çulhaoğlu)

Bir zamanların Beyaz Altın’nı, pamuğu ile, günümüzde turpun başat olduğu tarım ekonomisinin hakim olduğu Kadirli’de, Karatepe Aslantaş Müzesi,Ala Camii,Dikirli Köyündeki Köy Müzesi gibi kültürel zenginliği,Bağdaş,Çiğşar gibi yaylaları doğal zenginliği, Mehmetli ve Aslantaş Baraj göllerinin sundukları su sporları ve yüzme imkanlarıyla tatil havasını yaşatmasıyla turizm ekonomisi ivme kazanıyor.

Kadirli’nin Savrun Çayı önceleri çeltik(pirinç),daha sonra pamuk tarlalarına suyun akıtıldığı,Yaşar Kemal’in romanlarına konu yaptığı, l960 yıllarda su paylaşımı yüzden kavgaların, çatışmalarının yaşandığı, Sülemiş tepesinin dibinden giden ark, bu gün yol olmuş. Prinç ekimi kaybolmuş, pamuk üretimi oldukça azalmış, buğday mısır, yer fıstığı ekiminin yapıldığı,2. ürün olarak ekim ayında ekilip, aralık ayında hasadının yapıldığı, ülkemizin ihtiyacının %70 nin karşılandığı turp üretimi bir zamanların beyaz altını pamuğun yerini almış.

Çukurova'nın kuzey doğusunda Orta Toroslarda Sülemiş Tepesi ile karşısındaki Muallim Bağı denilen tepe arasında kuzey batı yönünde akan Savrun Çayı kıyısında kurulu Kadirli’nin Parkı, çay üzerindeki 2 köprü arasına yayılıyor. Yeşillikler içerisindeki Parkta Küçük oturma alanları,çay bahçeleri,çocuk oyun alanları, 2 sinema salonu olan Kültür Merkezi var.

Geç Hittit dönemine uzanan Kadirli tarihinde, Romalılar döneminde Flaviapolis adıyla görkemli bir kentin hamamı kalıntıları, bugünkü şehrin altında kalan 6-7 dönümlük alana yayılmış. Kalıntılar arasında bulunan Hadrianus’un anıtsal tunç heykeli İstanbul Arkeoloji Müzesinde sergileniyor. Bölgeye 7.yüzyılda Abbasiler, daha sonra, Selçuklular döneminde Türkler girmiş, şehir Beylikler döneminde sık sık el değiştirmiş,1515'de Yavuz Sultan Osmanlı İmparatorluğuna katılan Kadirli, 1865 de İlçe olmuş,l872 'de ise şehirde Belediyelik kurulmuş.1.Dünya savaşında Fransız ve Ermeni işgaline uğrayan Kadirli 7 mart 1920 işgalden kurtulmuştur.Osmanlı döneminde' Kars-akeli' 'Pazar yeri' Kars pazarı ' gibi adlar almış.

Kadirli'yi güneyden kuzeye boydan boya geçen en uzun caddesi üzerindeki, Çamlı Kahve,Fıskiyeli bir havuzu olan park ve çay bahçesi, bir yanda sıra sıra dizilmiş restoranlar,kebapçılar ve kahvehaneler,diğer yanda 1890 yılında yapılmış tek kubbeli ve tek minareli Hamidiye Cami, andız çekirdeğinden yapılma tespihlerin yapılıp satıldığı tesbihçilerin tablası ve çay ocakları ile şehrin en kalabalık yeri.Kadirliler akşamları İriçkili(Sucuk ekmek), şalgam,halka tatlı için burada buluşuyor.

Muallim Bağı'nın yamacındaki Ala Camii,Çamlı kahveye yürüyüş mesafesinde.Roma antik kenti Flavias'ın görkemli eseri, M.S 70 'ler bazilikası, bizanslar zamanında kiliseye ve Dülkadiroğulları'ndan Alaüddevle’nin oğlu Sarı Kaplan tarafından 1480 yılında iç kısma bir mihrap,kuzeybatı duvarına bir minare eklenerek camiye çevrilmiş. Çeşitli yerlerde çıkan taş eserlerin bahçesinde barındığı Alacami, restore edilerek 2010 yılında ibadete açılmış.Alacami'nin arkasındaki Muallim Bağ ve karşısındaki Sülemiş Tepesinde roma dönemi kaya mezarları mevcut.

Bağdaş yaylasına giden muhteşem vadinin doğa manzarasına dalıp,taze havasından sonra dönüşte Dikirli Köyündeki muhteşem Kadirli ve ova manzarasına sahip, koruma altına alınmış Bey Konağının bahçesinden Savrun Çayının geçtiği vadide Kadirli manzarası etkileyici.Bitişiğinde Kadirli Eğitim ve Kültür Vakfı (KAVAK) tarafından Eğitim ve Kültür Müzesi adıyla ilginç bir köy müzesi yer alıyor.Konak

hizmetkarları ile işçilerin konakladığı,tek katlı taş evler, çatısı huğ, duvarları murt çalısından yapılma 'Huğ Ev' restore edilmiş, bahçe düzenlenerek eski tarım aletleri yerleştirilmiş.

Kadirli'ye 20 km uzaklıktaki,Geç Hitit dönemi M.Ö.800'de Adana ovası hükümdarı Asitavatas tarafından Ceyhan nehri kıyında kurulan bazalt kayalara işlenmiş rölyeflerle kaplı 2 anıtsal kapısının ve surlarının ayakta olduğu uç kaleyi ve içinde yer aldığı Karatepe Aslantaş Müzesi ve Baraj Gölü ziyaretçilere tarihe götürmenin yanında deniz havası yaşatıyor.