Bugun...


Erdem Yücel

facebook-paylas
Bilgisizce gündeme getirilen konu; ekmek karnesi!
Tarih: 18-01-2024 17:06:00 Güncelleme: 18-01-2024 19:51:00


II. Dünya Savaşı yıllarında Türkiye’nin izlediği politikayı içeren yerli ve yabancı onlarca kitap, makale yazıldı, filmler, belgeseller çekildi. Yine de bu konuyu bilmeyen, okumayan, daha doğrusu anlamaktan aciz insanların söz söylemeleri genel kültürümüzün ne hale düştüğünü görmek insanın içini acıtıyor,
II. Dünya Savaşında yurdumuzdaki ekmek karnesi olayını en azından birkaç kez yazmıştım. Anlaşılan benim ve tarihçilerin yazdıklarından hiç ama hiçbir şey öğrenemeyenler var… Bu konuda bir şeyler söylemek isteyen politikacı geçinenler; en azında GOOGLE’ye girip baksalar belki de söylediklerinden utanırlar,
Bu konuya bir kez daha neden girdiğimi soracak olsanız; hemen yanıtlayayım:. Birkaç gün öncesi televizyon ekranlarında izlemiştim. Günümüzde tabela partisi olan bir partinin başkan yardımcısı; belki söyleyecek başka  sözü olmadığından İsmet İnönü’ye ekmek karnesi yüzünden yüklenmiş!...
Bu yazımı okuma zahmetine girer mi girmez mi bilemem ama, ben yine bir şeyler yazmak istedim.
II. Dünya Savaşına İsmet İnönü basiretli bir politika uygulayarak ateş çemberi içerisine girmekten ülkemizi kurtarmıştı. O günleri yaşamış kuşaklar veya bu konuda yazılanları okumuş olanlar ekmek karnesinin ne olduğunu öğrenirler diye düşünüyorum. . Türkiye her an savaşa girmenin eşiğindeydi.  Almanlar Trakya sınırımıza dayanmıştı, Alman keşif uçakları yalnız Trakya’da değil İstanbul üzerinde de uçuyordu.  Türkiye o günün koşullarına göre büyük bir ordu beslemek zorundaydı. Yardımına gelecek müttefiki yoktu, Kısacası kendi başına kalmıştı.  Bütün Avrupa ve Asya can derdine düşmüştü. İthalat ihracat hak getire… Türkiye kendi kendine yetme konumundaydı. Bunun için de bazı kısıtlamalara gidilmesi zorunluydu.  O günleri küçük bir çocuk olmama, babamın da sürekli askere alınmasına, Trakya’daki savunma mevzilerini yapan bir mimar olmasından ötürü yaşananları çok iyi gözlemleyebiliyorum. Bazıları gibi işkembeyi kübradan atmıyorum. Yakın tarihlerde yaşadığım o günleri İBB’nin İstanbul dergisinde ve bazı gazetelerde yazmaya çalışmıştım. Yeri geldikçe yine de yazacağım.
Anadolu’da eli silah tutan hemen herkes silah altına alınmıştı, tarım hayvancılık gibi işler halka yetecek boyutlarda değildi.
O zorlu, sıkıntılı günlerde halka ekmek karnesi dağıtılması zorunlu olmuştu. Kişi başına verilen ekmeğin kaç gram olduğunu şimdilerde hatırlamıyorum; bildiğim bir gün biraz daha fazla bir gün daha azdı. Bunun için de bir  gün aç bir  gün tok günü denirdi. Ekmek karnesinin yanı sıra patiska gibi bazı ürünler de karneyle alınıyordu. O günleri yaşamış çoğu kişi gibi küçük yaşta olmama rağmen benim nüfus kâğıdımda da ekmek ve patiska almaya hak kazandığımı gösteren damgalar vardır. Yıllar sonra nüfus  cüzdanımın nüfus cüzdanlarının değiştirilmesi sırasında tarihi bir belge olduğundan onu teslim etmemiştim. 
Türkiye’de ekmek karneyle verilirken savaşan ülkeler kıtlıkla, açlıkla boğuşuyordu. Yunanistan’da aç kalanlardan bazıları hayvanat bahçesindeki hayvanları yemeye çalışmışlardı. Yunan Başbakanı Metaksas İnönü’den yardım istemek zorunda kalmıştı. Bazı Yunan askerleri gizlice Ayvalık’a giderek oradakilerin yiyeceğini zorla almaya çalışmışlardı. Bunu öğrenen İnönü o köylülerin zararını karşılamış, bunu konu bile yapmamış, o günlerin basınında da bu konu yer almamıştı. Yaşamının büyük bir bölümü savaşlar içerisinde geçiren İnönü açlığın insanlara neler yaptıracağını biliyordu. Batıda bir çift yumurta uğruna kendilerini satan kadınlar vardı. Demokrasiye geçiş döneminde bir gün İsmet İnönü’nün karşısına bir kız çocuğunu çıkararak ona bizi ekmeksiz bıraktın dedirtmişlerdi. İsmet İnönü de kızın başını okşayarak “Seni ekmeksiz bıraktım ama babasız bırakmadım” demişti.
Ekmek başta olmak üzere bazı gıda veya gerekli ürünlerin karneye bağlanması yalnızca Türkiye’ye özel bir durum değildi, İngiltere, Fransa, Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkeleri ve okyanus ötesi ABD de yiyecek karnesi uygulanıyordu. Ne gariptir ki; yıllar sonra o ülkelerdeki politikacılardan hiç biri iktidarı bu yönde suçlayan konuşmalar yapmamışlardır.  
Avrupa’da savaşın sona erdiği 1945 yılının yaz başlangıcında komşularımız çarşıda simitçi fırını açıldı diye haber vermişlerdi. Simitçi fırınını değil, simit nedir bilmiyordum. Büyüklerimden ısrarla beni çarşıya götürmelerini istedim ve simitçi fırınının camekânına dizilmiş simitleri, halkaları gördüm ve ilk kez tadına bakmıştım.
Savaşın sona ermesinden sonra Türkiye’nin erken olmakla beraber demokrasiye geçişindeki çalkantılı yıllarda ekmek karnesini bazı siyasiler polemik konusu yapmışlardı. Bazıları da savaşa girmemekle erkekliğimizle oynadılar diyen Demokrat Parti milletvekili bile çıkmıştı. Arşivler ortada merak eden bakar ve görür…
Bu olayı oy uğruna çarpıtmışlardır. Bunu yapanların asıl amacı da Atatürk’ten sonraki devlet adamı İsmet İnönü dönemini karalamaktan başka bir şey değildi.
İsmet İnönü ekmeği karneye bağladı diye ahkâm kesenler; biraz o günlerle yaşananları okusun; gazete arşivleri ortada. Öyle zorlanmalarına da gerek yok internete girip istediklerini öğrenebilirler.
Sanırım tarihi olayları çarpıtarak değil de objektif olarak düşünmek çok daha inandırıcı olur. 

 



Bu yazı 2258 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 32 28 1 3 73 20 87 +53
2 Fenerbahçe 32 27 1 4 85 28 85 +57
3 Trabzonspor 32 16 12 4 54 42 52 +12
4 Beşiktaş 33 15 12 6 44 38 51 +6
5 Çaykur Rizespor 32 14 12 6 43 47 48 -4
6 Başakşehir FK 32 13 12 7 42 38 46 +4
7 Kasımpaşa 32 13 12 7 55 57 46 -2
8 Sivasspor 32 11 10 11 38 43 44 -5
9 Antalyaspor 32 10 10 12 36 37 42 -1
10 Alanyaspor 32 10 10 12 41 46 42 -5
11 Adana Demirspor 32 9 10 13 48 43 40 +5
12 Samsunspor 32 10 14 8 36 42 38 -6
13 MKE Ankaragücü 33 8 12 13 40 43 37 -3
14 Kayserispor 32 10 12 10 36 45 37 -9
15 Konyaspor 32 8 12 12 34 45 36 -11
16 Hatayspor 32 7 13 12 36 44 33 -8
17 Gaziantep FK 32 8 17 7 35 50 31 -15
18 Fatih Karagümrük 32 7 16 9 35 41 30 -6
19 Pendikspor 32 7 16 9 36 64 30 -28
20 İstanbulspor 32 4 21 7 25 59 16 -34
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 30 22 6 2 70 27 68 +43
2 Göztepe 30 18 6 6 51 19 60 +32
3 Çorum FK 30 15 8 7 50 31 52 +19
4 Kocaelispor 30 15 8 7 45 34 52 +11
5 Sakaryaspor 30 14 7 9 43 30 51 +13
6 Bodrumspor 30 13 7 10 37 20 49 +17
7 Bandırmaspor 30 12 8 10 45 26 46 +19
8 Boluspor 30 13 10 7 28 32 46 -4
9 Gençlerbirliği 30 11 8 11 35 30 44 +5
10 Erzurumspor FK 30 11 8 11 28 25 41 +3
11 Manisa FK 31 8 11 12 38 37 36 +1
12 Keçiörengücü 30 9 12 9 27 36 36 -9
13 Şanlıurfaspor 30 8 12 10 27 31 34 -4
14 Ümraniyespor 30 9 14 7 33 42 34 -9
15 Tuzlaspor 30 8 14 8 31 45 32 -14
16 Adanaspor 30 9 16 5 24 42 32 -18
17 Altay 31 5 23 3 14 70 15 -56
18 Giresunspor 30 2 24 4 13 62 7 -49
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 33 23 5 5 74 28 74 +46
2 Van Spor FK 33 22 5 6 55 33 72 +22
3 Bucaspor 1928 33 20 4 9 50 22 69 +28
4 1461 Trabzon FK 33 19 6 8 62 33 65 +29
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 33 16 7 10 47 27 58 +20
6 Ankaraspor 34 15 8 11 42 32 56 +10
7 Karacabey Belediye Spor 33 12 10 11 37 31 47 +6
8 Beyoğlu Yeniçarşıspor 33 13 13 7 42 34 46 +8
9 Ankara Demirspor 33 13 15 5 35 37 44 -2
10 Kırklarelispor 34 11 13 10 29 35 43 -6
11 Diyarbekir Spor 33 11 13 9 35 35 42 0
12 Altınordu 33 9 13 11 38 34 38 +4
13 Hes İlaç Afyonspor 33 9 13 11 21 34 38 -13
14 Nazilli Belediyespor 34 11 15 8 37 54 38 -17
15 Serik Belediyespor 33 9 14 10 28 37 37 -9
16 Zonguldak Kömürspor 33 9 16 8 35 53 32 -18
17 Kırşehir Futbol SK 33 5 21 7 29 65 22 -36
18 Bursaspor 33 5 20 8 24 59 20 -35
19 Adıyaman FK 33 3 24 6 22 59 15 -37
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 26 21 1 4 61 13 67 +48
2 Aliağa Futbol A.Ş. 27 18 0 9 54 15 63 +39
3 Ayvalıkgücü Belediyespor 26 13 6 7 36 23 46 +13
4 52 Orduspor FK 26 13 7 6 36 25 45 +11
5 İnegöl Kafkas GK 26 12 6 8 32 25 44 +7
6 Edirnespor 26 13 9 4 44 26 43 +18
7 K.Çekmece Sinopspor 27 10 10 7 38 28 37 +10
8 Mardin 1969 Spor 26 11 11 4 35 31 37 +4
9 Artvin Hopaspor 26 9 10 7 32 26 34 +6
10 Karabük İdmanyurdu Spor 26 10 12 4 24 38 34 -14
11 Talasgücü Belediyespor 26 8 14 4 28 41 28 -13
12 Kırıkkalegücü FK 26 7 14 5 25 35 26 -10
13 Gümüşhanespor 26 4 12 10 22 42 22 -20
14 Malatya Arguvanspor 26 2 20 4 13 51 10 -38
15 Tarsus İdman Yurdu 26 2 21 3 18 79 9 -61
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 20/04/2024 İstanbulspor vs Fatih Karagümrük
 20/04/2024 Konyaspor vs Alanyaspor
 20/04/2024 Kayserispor vs Trabzonspor
 20/04/2024 Samsunspor vs Adana Demirspor
 21/04/2024 Başakşehir FK vs Çaykur Rizespor
 21/04/2024 Antalyaspor vs Hatayspor
 21/04/2024 Galatasaray vs Pendikspor
 21/04/2024 Gaziantep FK vs Kasımpaşa
 22/04/2024 Sivasspor vs Fenerbahçe
 26/04/2024 Adana Demirspor vs Galatasaray
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 20/04/2024 Bandırmaspor vs Tuzlaspor
 20/04/2024 Giresunspor (H:1) vs Göztepe
 20/04/2024 Eyüpspor vs Boluspor
 21/04/2024 Bodrum FK vs Şanlıurfaspor
 21/04/2024 Çorum FK vs Adanaspor
 21/04/2024 Gençlerbirliği vs Erzurumspor FK
 21/04/2024 Sakaryaspor vs Keçiörengücü
 22/04/2024 Ümraniyespor vs Kocaelispor
 28/04/2024 Adanaspor vs Manisa FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 21/04/2024 Adıyaman FK vs 1461 Trabzon FK
 21/04/2024 Altınordu vs Yeni Mersin İdman Yurdu
 21/04/2024 Ankara Demirspor vs Diyarbekir Spor
 21/04/2024 Beyoğlu Yeniçarşıspor vs Van Spor FK
 21/04/2024 Bucaspor 1928 vs Esenler Erokspor
 21/04/2024 Bursaspor vs Hes İlaç Afyonspor
 21/04/2024 Kırşehir Futbol SK vs Kırklarelispor
 21/04/2024 Nazilli Belediyespor vs Karacabey Belediye Spor
 21/04/2024 Serik Belediyespor vs Zonguldak Kömürspor
 21/04/2024 Altınordu - Yeni Mersin İdman Yurdu Altınordu ligde evindeki son 6 maçında hiç kaybetmedi  Altınordu yenilmez
 21/04/2024 Ankara Demirspor - Diyarbekir Spor Ankara Demirspor ligdeki son 5 maçında hiç kazanamadı  Diyarbekir Spor yenilmez
 21/04/2024 Kırşehir Futbol SK - Kırklarelispor Kırşehir Futbol SK ligdeki son 7 maçında hiç kazanamadı  Kırklarelispor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 21/04/2024 Edirnespor vs Mardin 1969 Spor
 21/04/2024 İnegöl Kafkas GK vs Tarsus İdman Yurdu
 21/04/2024 Karabük İdmanyurdu Spor vs Malatya Arguvanspor
 21/04/2024 Kepezspor FAŞ vs Ayvalıkgücü Belediyespor
 21/04/2024 Kırıkkalegücü FK vs Gümüşhanespor
 21/04/2024 Talasgücü Belediyespor vs Artvin Hopaspor
 21/04/2024 52 Orduspor FK vs K.Çekmece Sinopspor
SON YORUMLANANLAR
resmi ilanlar
NAMAZ VAKİTLERİ
GÜNLÜK BURÇ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
YUKARI