Bugun...


Erdem Yücel

facebook-paylas
Bilgisizce gündeme getirilen konu; ekmek karnesi!
Tarih: 18-01-2024 17:06:00 Güncelleme: 18-01-2024 19:51:00


II. Dünya Savaşı yıllarında Türkiye’nin izlediği politikayı içeren yerli ve yabancı onlarca kitap, makale yazıldı, filmler, belgeseller çekildi. Yine de bu konuyu bilmeyen, okumayan, daha doğrusu anlamaktan aciz insanların söz söylemeleri genel kültürümüzün ne hale düştüğünü görmek insanın içini acıtıyor,
II. Dünya Savaşında yurdumuzdaki ekmek karnesi olayını en azından birkaç kez yazmıştım. Anlaşılan benim ve tarihçilerin yazdıklarından hiç ama hiçbir şey öğrenemeyenler var… Bu konuda bir şeyler söylemek isteyen politikacı geçinenler; en azında GOOGLE’ye girip baksalar belki de söylediklerinden utanırlar,
Bu konuya bir kez daha neden girdiğimi soracak olsanız; hemen yanıtlayayım:. Birkaç gün öncesi televizyon ekranlarında izlemiştim. Günümüzde tabela partisi olan bir partinin başkan yardımcısı; belki söyleyecek başka  sözü olmadığından İsmet İnönü’ye ekmek karnesi yüzünden yüklenmiş!...
Bu yazımı okuma zahmetine girer mi girmez mi bilemem ama, ben yine bir şeyler yazmak istedim.
II. Dünya Savaşına İsmet İnönü basiretli bir politika uygulayarak ateş çemberi içerisine girmekten ülkemizi kurtarmıştı. O günleri yaşamış kuşaklar veya bu konuda yazılanları okumuş olanlar ekmek karnesinin ne olduğunu öğrenirler diye düşünüyorum. . Türkiye her an savaşa girmenin eşiğindeydi.  Almanlar Trakya sınırımıza dayanmıştı, Alman keşif uçakları yalnız Trakya’da değil İstanbul üzerinde de uçuyordu.  Türkiye o günün koşullarına göre büyük bir ordu beslemek zorundaydı. Yardımına gelecek müttefiki yoktu, Kısacası kendi başına kalmıştı.  Bütün Avrupa ve Asya can derdine düşmüştü. İthalat ihracat hak getire… Türkiye kendi kendine yetme konumundaydı. Bunun için de bazı kısıtlamalara gidilmesi zorunluydu.  O günleri küçük bir çocuk olmama, babamın da sürekli askere alınmasına, Trakya’daki savunma mevzilerini yapan bir mimar olmasından ötürü yaşananları çok iyi gözlemleyebiliyorum. Bazıları gibi işkembeyi kübradan atmıyorum. Yakın tarihlerde yaşadığım o günleri İBB’nin İstanbul dergisinde ve bazı gazetelerde yazmaya çalışmıştım. Yeri geldikçe yine de yazacağım.
Anadolu’da eli silah tutan hemen herkes silah altına alınmıştı, tarım hayvancılık gibi işler halka yetecek boyutlarda değildi.
O zorlu, sıkıntılı günlerde halka ekmek karnesi dağıtılması zorunlu olmuştu. Kişi başına verilen ekmeğin kaç gram olduğunu şimdilerde hatırlamıyorum; bildiğim bir gün biraz daha fazla bir gün daha azdı. Bunun için de bir  gün aç bir  gün tok günü denirdi. Ekmek karnesinin yanı sıra patiska gibi bazı ürünler de karneyle alınıyordu. O günleri yaşamış çoğu kişi gibi küçük yaşta olmama rağmen benim nüfus kâğıdımda da ekmek ve patiska almaya hak kazandığımı gösteren damgalar vardır. Yıllar sonra nüfus  cüzdanımın nüfus cüzdanlarının değiştirilmesi sırasında tarihi bir belge olduğundan onu teslim etmemiştim. 
Türkiye’de ekmek karneyle verilirken savaşan ülkeler kıtlıkla, açlıkla boğuşuyordu. Yunanistan’da aç kalanlardan bazıları hayvanat bahçesindeki hayvanları yemeye çalışmışlardı. Yunan Başbakanı Metaksas İnönü’den yardım istemek zorunda kalmıştı. Bazı Yunan askerleri gizlice Ayvalık’a giderek oradakilerin yiyeceğini zorla almaya çalışmışlardı. Bunu öğrenen İnönü o köylülerin zararını karşılamış, bunu konu bile yapmamış, o günlerin basınında da bu konu yer almamıştı. Yaşamının büyük bir bölümü savaşlar içerisinde geçiren İnönü açlığın insanlara neler yaptıracağını biliyordu. Batıda bir çift yumurta uğruna kendilerini satan kadınlar vardı. Demokrasiye geçiş döneminde bir gün İsmet İnönü’nün karşısına bir kız çocuğunu çıkararak ona bizi ekmeksiz bıraktın dedirtmişlerdi. İsmet İnönü de kızın başını okşayarak “Seni ekmeksiz bıraktım ama babasız bırakmadım” demişti.
Ekmek başta olmak üzere bazı gıda veya gerekli ürünlerin karneye bağlanması yalnızca Türkiye’ye özel bir durum değildi, İngiltere, Fransa, Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkeleri ve okyanus ötesi ABD de yiyecek karnesi uygulanıyordu. Ne gariptir ki; yıllar sonra o ülkelerdeki politikacılardan hiç biri iktidarı bu yönde suçlayan konuşmalar yapmamışlardır.  
Avrupa’da savaşın sona erdiği 1945 yılının yaz başlangıcında komşularımız çarşıda simitçi fırını açıldı diye haber vermişlerdi. Simitçi fırınını değil, simit nedir bilmiyordum. Büyüklerimden ısrarla beni çarşıya götürmelerini istedim ve simitçi fırınının camekânına dizilmiş simitleri, halkaları gördüm ve ilk kez tadına bakmıştım.
Savaşın sona ermesinden sonra Türkiye’nin erken olmakla beraber demokrasiye geçişindeki çalkantılı yıllarda ekmek karnesini bazı siyasiler polemik konusu yapmışlardı. Bazıları da savaşa girmemekle erkekliğimizle oynadılar diyen Demokrat Parti milletvekili bile çıkmıştı. Arşivler ortada merak eden bakar ve görür…
Bu olayı oy uğruna çarpıtmışlardır. Bunu yapanların asıl amacı da Atatürk’ten sonraki devlet adamı İsmet İnönü dönemini karalamaktan başka bir şey değildi.
İsmet İnönü ekmeği karneye bağladı diye ahkâm kesenler; biraz o günlerle yaşananları okusun; gazete arşivleri ortada. Öyle zorlanmalarına da gerek yok internete girip istediklerini öğrenebilirler.
Sanırım tarihi olayları çarpıtarak değil de objektif olarak düşünmek çok daha inandırıcı olur. 

 



Bu yazı 2195 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 31 27 1 3 69 20 84 +49
2 Fenerbahçe 31 26 1 4 83 27 82 +56
3 Trabzonspor 32 16 12 4 54 42 52 +12
4 Beşiktaş 32 14 12 6 42 38 48 +4
5 Kasımpaşa 32 13 12 7 55 57 46 -2
6 Çaykur Rizespor 31 13 12 6 40 47 45 -7
7 Sivasspor 32 11 10 11 38 43 44 -5
8 Başakşehir FK 31 12 12 7 39 36 43 +3
9 Antalyaspor 31 10 9 12 36 34 42 +2
10 Alanyaspor 31 10 9 12 41 42 42 -1
11 Adana Demirspor 32 9 10 13 48 43 40 +5
12 Samsunspor 32 10 14 8 36 42 38 -6
13 MKE Ankaragücü 32 8 11 13 40 41 37 -1
14 Kayserispor 32 10 12 10 36 45 37 -9
15 Konyaspor 32 8 12 12 34 45 36 -11
16 Hatayspor 31 7 12 12 36 41 33 -5
17 Gaziantep FK 32 8 17 7 35 50 31 -15
18 Fatih Karagümrük 31 7 15 9 34 39 30 -5
19 Pendikspor 31 7 15 9 34 61 30 -27
20 İstanbulspor 31 3 21 7 22 59 13 -37
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 30 22 6 2 70 27 68 +43
2 Göztepe 29 18 6 5 50 18 59 +32
3 Çorum FK 30 15 8 7 50 31 52 +19
4 Sakaryaspor 29 14 7 8 43 30 50 +13
5 Kocaelispor 29 14 8 7 43 34 49 +9
6 Bodrumspor 29 13 7 9 36 19 48 +17
7 Boluspor 30 13 10 7 28 32 46 -4
8 Bandırmaspor 29 12 8 9 44 25 45 +19
9 Gençlerbirliği 30 11 8 11 35 30 44 +5
10 Erzurumspor FK 29 11 8 10 28 25 40 +3
11 Keçiörengücü 30 9 12 9 27 36 36 -9
12 Ümraniyespor 30 9 14 7 33 42 34 -9
13 Manisa FK 30 7 11 12 36 37 33 -1
14 Şanlıurfaspor 29 8 12 9 26 30 33 -4
15 Tuzlaspor 29 8 14 7 30 44 31 -14
16 Adanaspor 29 9 16 4 23 41 31 -18
17 Altay 30 5 22 3 14 68 15 -54
18 Giresunspor 29 2 23 4 13 60 7 -47
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 33 23 5 5 74 28 74 +46
2 Bucaspor 1928 32 20 3 9 50 19 69 +31
3 Van Spor FK 31 20 5 6 51 31 66 +20
4 1461 Trabzon FK 32 18 6 8 59 33 62 +26
5 Yeni Mersin İdman Yurdu 33 16 7 10 47 27 58 +20
6 Ankaraspor 33 15 7 11 41 30 56 +11
7 Karacabey Belediye Spor 33 12 10 11 37 31 47 +6
8 Beyoğlu Yeniçarşıspor 32 13 13 6 40 32 45 +8
9 Ankara Demirspor 32 13 14 5 35 34 44 +1
10 Diyarbekir Spor 32 11 13 8 33 33 41 0
11 Kırklarelispor 33 10 13 10 26 35 40 -9
12 Altınordu 32 9 12 11 37 32 38 +5
13 Nazilli Belediyespor 34 11 15 8 37 54 38 -17
14 Serik Belediyespor 32 9 13 10 28 34 37 -6
15 Hes İlaç Afyonspor 32 8 13 11 18 34 35 -16
16 Zonguldak Kömürspor 32 8 16 8 31 52 29 -21
17 Kırşehir Futbol SK 33 5 21 7 29 65 22 -36
18 Bursaspor 33 5 20 8 24 59 20 -35
19 Adıyaman FK 32 3 23 6 21 55 15 -34
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 25 20 1 4 60 13 64 +47
2 Aliağa Futbol A.Ş. 26 18 0 8 53 14 62 +39
3 52 Orduspor FK 26 13 7 6 36 25 45 +11
4 Ayvalıkgücü Belediyespor 25 12 6 7 32 22 43 +10
5 İnegöl Kafkas GK 25 11 6 8 27 24 41 +3
6 Edirnespor 25 12 9 4 39 24 40 +15
7 Mardin 1969 Spor 25 11 10 4 35 30 37 +5
8 K.Çekmece Sinopspor 26 10 10 6 36 26 36 +10
9 Artvin Hopaspor 25 9 9 7 32 24 34 +8
10 Karabük İdmanyurdu Spor 25 9 12 4 22 38 31 -16
11 Talasgücü Belediyespor 25 8 14 3 26 39 27 -13
12 Kırıkkalegücü FK 25 7 13 5 24 31 26 -7
13 Gümüşhanespor 25 4 12 9 21 41 21 -20
14 Malatya Arguvanspor 25 2 19 4 12 46 10 -34
15 Tarsus İdman Yurdu 25 2 20 3 16 74 9 -58
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 14/04/2024 Pendikspor vs Başakşehir FK
 14/04/2024 Çaykur Rizespor vs Antalyaspor
 14/04/2024 Hatayspor vs İstanbulspor
 14/04/2024 Fatih Karagümrük vs Fenerbahçe
 15/04/2024 Alanyaspor vs Galatasaray
 19/04/2024 Beşiktaş vs MKE Ankaragücü
 20/04/2024 İstanbulspor vs Fatih Karagümrük
 20/04/2024 Konyaspor vs Alanyaspor
 20/04/2024 Kayserispor vs Trabzonspor
 20/04/2024 Samsunspor vs Adana Demirspor
 20/04/2024 Samsunspor - Adana Demirspor Adana Demirspor ligde deplasmandaki son 16 maçında hiç kazanamadı  Samsunspor yenilmez
 20/04/2024 Kayserispor - Trabzonspor Kayserispor ligdeki son 5 maçında hiç kazanamadı  Trabzonspor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 14/04/2024 Tuzlaspor vs Göztepe
 14/04/2024 Şanlıurfaspor vs Bandırmaspor
 14/04/2024 Kocaelispor vs Giresunspor
 15/04/2024 Erzurumspor FK vs Sakaryaspor
 15/04/2024 Adanaspor vs Bodrum FK
 19/04/2024 Altay vs Manisa FK
 20/04/2024 Bandırmaspor vs Tuzlaspor
 20/04/2024 Giresunspor vs Göztepe
 20/04/2024 Eyüpspor vs Boluspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 14/04/2024 1461 Trabzon FK vs Bucaspor 1928
 14/04/2024 Diyarbekir Spor vs Beyoğlu Yeniçarşıspor
 14/04/2024 Hes İlaç Afyonspor vs Ankara Demirspor
 14/04/2024 Kırklarelispor vs Serik Belediyespor
 14/04/2024 Van Spor FK vs Altınordu
 14/04/2024 Zonguldak Kömürspor vs Adıyaman FK
 17/04/2024 Van Spor FK vs Ankaraspor
 21/04/2024 Adıyaman FK vs 1461 Trabzon FK
 21/04/2024 Altınordu vs Yeni Mersin İdman Yurdu
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 14/04/2024 Artvin Hopaspor vs Karabük İdmanyurdu Spor
 14/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor vs Kırıkkalegücü FK
 14/04/2024 Gümüşhanespor vs Aliağa Futbol A.Ş.
 14/04/2024 K.Çekmece Sinopspor vs Talasgücü Belediyespor
 14/04/2024 Malatya Arguvanspor vs İnegöl Kafkas GK
 14/04/2024 Mardin 1969 Spor vs Kepezspor FAŞ
 14/04/2024 Tarsus İdman Yurdu vs Edirnespor
 14/04/2024 Artvin Hopaspor - Karabük İdmanyurdu Spor Karabük İdmanyurdu Spor ligde deplasmandaki son 5 maçında hiç kazanamadı  Artvin Hopaspor yenilmez
 14/04/2024 Artvin Hopaspor - Karabük İdmanyurdu Spor Artvin Hopaspor ligde evindeki son 7 maçında hiç kaybetmedi  Artvin Hopaspor yenilmez
SON YORUMLANANLAR
resmi ilanlar
NAMAZ VAKİTLERİ
GÜNLÜK BURÇ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
YUKARI