Üsküdar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İş Sağlığı ve Güvenliği Öğr. Görevlisi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Eğitim Merkezi Amiri olarak uzun yıllar görev yapan, NFPA 1033 Fire Investigator ‘’Yangın Tahkikatçısı’’ sertifikasına sahip, kimya mühendisi Abdurrahman İnce tarafından Muğla Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı’nda görev yapan idari personele Yangın sonrası Olay Yeri İnceleme Eğitimi verildi.

İtfaiye Teşkilatı için düzenlenen ve 41 personelin yararlandığı eğitim 6 gün sürdü ve iki grup halinde katılım sağlandı. Eğitim sonunda katılımcıların yangın sonrasında olay yerinde yangın çıkış sebebini tespit edebilmek amacı ile yaptıkları incelemelerde daha net sonuçlara varabilmeleri hedeflendi.

Adım adım Bir yangın nasıl söndürülmeli?

Muğla ili ve ilçelerinde görev yapmakta olan 41 itfaiye personeline eğitim veren Üsküdar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İş Sağlığı ve Güvenliği Öğr. Gör. Abdurrahman İnce orman yangınlarının söndürülmesinin anayasada ve orman kanununda orman genel müdürlüğüne verildiğini hatırlattı ve yangın söndürme çalışmalarında izlenecek adımları şöyle sıraladı;

-Orman Genel Müdürlüğü söndürme çalışmalarında yerelde en büyük söndürme ekibi olan belediye itfaiyeleri ile sürekli işbirliği içerisinde ve koordineli hareket etmeli.

-Orman yangınlarının söndürülmesi sadece orman genel müdürlüğünün sorumluluğuna bırakılmayıp ilgili tüm kamu, özel sektör ve STK’ları içine alan topyekûn bir sorumluluk olarak koordine edilmelidir.

-Orman yangınlarının %80’inin orman köylerinin içinden veya en fazla 100 metre uzağından ve insan kaynaklı olarak başladığı gerçeği dikkate alınarak tüm orman köylerimize (orman mahallelerimize) gönüllü itfaiyecilik sisteminin kurulması gerekli.

-Bu sistem kurulduğunda orman yangınları %80 önlenebilir.

Abdurrahman İnce; “Yangın sezonunun bittiği güz döneminden itibaren orman yangınlarını önleyici faaliyetlere başlanmalı”

Yangın sonrası yapılması ve dikkat edilmesi gerekenlere de değinen Öğr. Gör. Abdurrahman İnce, öncelikle yanmış bir alana tekrar girerken alevlenmeler meydana gelebileceğinden dolayı dikkatli olunması gerektiğine vurgu yaptı. Yangının çıkış sebebinin iyi araştırılması gerektiğini belirten İnce, aynı sebeple tekrar yangın çıkmaması için gerekli tedbirlerin alınması gerektiğini söyledi. İnce; “Yanan alanların ağaçlandırma ve yeşillendirme çalışmaları arazi yapısı ve iklim göz önünde bulundurularak yapılmalı. Yanan alanların ormanlaştırma çalışmalarına hızlıca geçilmeli ve bu alanların denetimleri sıklaştırılmalı. Orman yangını sonucu oluşacak olan erozyona bağlı sel gibi ikincil afetler için gerekli tedbirler alınmalı. Yangın sezonunun bittiği güz döneminden itibaren orman yangınlarını önleyici faaliyetlere başlanmalı, yaz dönemi öncesi kısa bir döneme sıkıştırılmamalı. Tüm kamu ve özel sektör üzerine düşen sorumluluklar orman genel müdürlüğü ile koordineli, sürekli ve işbirliği içerisinde yerine getirilmeli. Sadece orman yangını döneminde değil diğer dönemlerde de önleyici ve koruyucu tedbirlerin alınmasına önem verilmelidir. Orman genel müdürlüğünün yerelde tüm paydaşları ile işbirliğini arttırması gerekir.”

Mehmet Karyağdı: “Sadece yangın döneminde değil her zaman tedbirli olunmalı”

Eğitimde konuşan Muğla Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanı Mehmet Karyağdı ise orman yangınları ile mücadelede yapılması gerekenlerle ilgili şunları  söyledi; “Orman yangını söndürme çalışması yürüten ekiplerin hedefinin sadece söndürmeye odaklanması ve başkaca ihtiyaçlarının karşılanarak bunları düşünmemeleri sağlanmalıdır. Orman yangını söndürme çalışmaları havadan ve karadan 24 saat çalışma esasına göre yürütülmelidir. Söndürme koordinasyonu orman genel müdürlüğü tarafından, söndürme çalışmalarına katkı sunan diğer tüm ihtiyaçların koordinasyonu ise AFAD tarafından, yangının gerçekleştiği ve söndürme imkanlarının yetersiz kaldığı ilin dışındaki illerden gelecek olan destek kuvvetleri AFAD ve orman genel müdürlüğü koordinasyonunda yürütülmelidir. Örtü yangınlarına ya da yüksek enerjisi olmayan, çalışma şartlarının insan ve araçlara zarar veremeyecek özellikteki yangınlara doğrudan bu konuda eğitim almış ve sertifikası olan kişiler tarafından müdahale edilmeli. Orman yangınına müdahale eden tüm kurumların telsiz ve diğer haberleşme sistemlerinin ortak olması gerekli. Yangına müdahale eden orman itfaiye ve diğer su tankerlerinin yangın sahasında koordine edilebilmesi için araç takip sistemleri oluşturulmalı ve ortak bir platformdan koordine edilmeli. Yangın sahasında müdahale eden ekiplerin dışında hiçbir sivil unsura izin verilmemeli.

Yangının etrafında iş makinesi ile yeterli genişlikte yangın söndürme şeridi açılmalı. Orman yangınlarında öncelik yangının kontrol altına alınmasıdır. Yanan ormanlık alanın etrafı yeterli genişlikte bir şeritle açılır ve yangının bu alan içinde kalması sağlanarak büyümesi önlenirse, bu ‘yangın kontrol altına alındı’ diye ifade edilmeli. Yüksek enerjili, özellikle tepe yangını şeklinde hızlı ilerleyen yangınlarda yangına yaklaşılmasının emniyetli ve uygun olmayacağı durumlarda, yangına doğrudan müdahale edilmeden yangının kontrol altına alınması da genellikle iki yöntemle olur. İlki çalışabilecek uygun bir uzaklıkta insan gücü, iş makinesi ve arazözler ile yangın söndürme yöntemi, ikincisi ise yangının durdurulamayacağına kanaat getirilen durumlarda, süratle ilerleyen ve büyük sahalara intikal ederek tehlikeli olan yangınların durdurulması veya en azından yangının ilerleme hızının azaltılması amacıyla da karşı ateş yöntemi uygulanmalı. Yangın mevsimi boyunca görev yapacak yangın ilk müdahale ekiplerinin sayısı arttırılarak hassas bölgelerde de mobil ekipler konuşlandırılmalı. Yangına hassas bölgelerde yaşayan vatandaşlara iş makinesi, arazöz, greyder gibi yangında kullanılan araçların eğitimleri en hızlı şekilde verilmeli.” dedi.